వెలికితీయడంలో ముందువరుసలో మీడియా
కోర్టుల పర్యవేక్షణలో స్వతంత్ర కమిటీల విచారణతోనే వాస్తవాలు వెలుగు చూస్తాయా…?
దిల్లీ మద్యం పాలసీ కుంభకోణం, ఇతర మనీ లాండరింగ్‌ కేసుల పై దూకుడు పెంచిన కేంద్ర దర్యాప్తు సంస్థలు ఎలక్టోరల్‌ బాండ్ల ల ద్వారా లబ్ది పొందిన రాజకీయ పార్టీలపై ..కంపెనీలపై కూడా తక్షణమే విచారణ ప్రారంభించాలి.
-అరుణ్‌ కుమార్‌, ‘ది బ్లాక్‌ ఎకానమీ ఆఫ్‌ ఇండియా’ రచయిత,’ ది వైర్‌ సౌజన్యంతో…
సుప్రీమ్‌ కోర్టు స్పష్టమైన ఆదేశాలతో ఎలక్టోరల్‌ బాండ్ల వ్యవహారం వెలుగులోకి వొచ్చింది. అయితే బాండ్లకు సంబంధించి అధికారిక ఏజెన్సీల ద్వారా బహిర్గతం కావాల్సిన అక్రమాలను మీడియా వెలికితీయడం గమనించదగ్గ విషయం. ఈ క్రమంలో రూ.10 లక్షలు, రూ.కోటి డినామినేషన్లతో కొనుగోలు చేసిన బాండ్లలో అత్యధిక భాగం సంపన్నులు, వ్యాపార దిగ్గజాలు కొనుగోలు చేసినవేనని స్పష్టమయింది. మామూలుగా అయితే ఖర్చులను తగ్గించడం, తద్వారా లాభాలను పెంచుకోవడమే లక్ష్యంగా వ్యాపార సంస్థలు పని చేస్తాయి. అయితే కొన్ని సందర్భాల్లో లాభాలను పెంచుకోవడానికి వ్యాపార సంస్థలు ఖర్చు కూడా పెడతాయి. ఈ విధంగా ఖర్చు పెట్టినవే రాజకీయ పార్టీలకు బాండ్ల కొనుగోలు వ్యవహారం. క్విడ్‌ ప్రోకో..అంటే నేను నీకు ఒక విధంగా సాయం చేస్తా..అందుకు ప్రతిఫలంగా వేరే విధంగా లబ్ది పొందుతా. ఈ వ్యవహారాలను కూలంకషంగా పరిశీలిస్తే.. పాలసీల మానిప్యులేషన్స్‌ ద్వారా నష్టాల్లో లేదా స్వల్ప లాభాల్లో నడుస్తున్న కంపెనీలు కూడా అధికార పార్టీకి ఎందుకు విరాళాలు ఇచ్చాయో స్పష్టమవుతుంది. లాభదాయకమైన ఒప్పందాలు, వ్యాపారానికి అనుకూలంగా పాలసీని తారుమారు చేయడం, చట్టవిరుద్ధంగా పనిచేసిన కొన్ని సంస్థలపై ప్రాసిక్యూషన్‌ను మూసివేయడం, వ్యాపారంలో చేసిన చట్టవిరుద్ధ చర్యలను పట్టించుకోకపోవడ వంటి ఉపకారాల ద్వారా లబ్ది పొందడం, అందుకు బదులుగా అధికార పక్షానికి బాండ్ల రూపంలో ఆర్థిక సహకారం అందజేయడం సరిగింది.
బాండ్లకు సంబంధించి డేటాను పరిశీలించినప్పుడు ఇటువంటి ఉదాహరణలు అనేకం వెలుగు చూశాయి. అయితే అధికార పార్టీ నేతలు ఈ విషయాలను సహజంగానే ఖండిస్తాయి. ఏప్రిల్‌ 1న ఒక మీడియా సంస్థకు ఇచ్చిన ఇంటర్వ్యూలో ప్రధాని మాట్లాడుతూ.. ఎలక్టోరల్‌ బాండ్‌లు రాజకీయ పార్టీలకు నిధుల మూలాలను గుర్తించడానికి, నిధులకు సంబంధించి పారదర్శకతను తీసుకురావడానికి ఒక యంత్రాం గమని, ఈ అంశంతో బిజెపికి పార్టీకి ఎటువంటి ఇబ్బంది లేదని, పార్టీకి ఎటువంటి ప్రతికూలత లేదని, మరో వైపు ఎలక్టోరల్‌ బాండ్‌ వివరాలు బహిర్గతం కావడంతో ప్రతిపక్షం ఆందోళనలో పడిరదని, 2014కి ముందు రాజకీయ పార్టీలకు నిధులు ఎక్కడి నుంచి వొస్తున్నాయో ఎవరూ చెప్పలేకపోయారని, మొత్తానికి ఎలక్టోరల్‌ బాండ్ల పథకం బాగుందని, లోటుపాట్లు ఉంటే తొలగించుకోవచ్చని ముగింపునిచ్చారు. అయితే సహజంగా నే ప్రతిపక్షాలు ఆందోళన చెందుతాయి..ఎందుకంటే అధికార పార్టీకి 50 శాతానికి పైగా విరాళాలు వొస్తే విపక్షాలపై విచారణ జరుగుతుంది కానీ బీజేపీపై విచారణ జరగదు అన్నది అంతరార్థం. ఇంకా, దాతల పేర్లను గోప్యంగా ఉంచడానికి పథకం రూపొందించబడిరది. కాబట్టి, ఈ పథకం రాజకీయ పార్టీలకు నిధులు సమకూర్చడానికి పారదర్శకమైన యంత్రాంగం ఎలా అవుతుందన్నది శ్న్రార్థకం. ఈ పథకాన్ని ‘రాజ్యాంగ విరుద్ధం’గా ప్రకటించి, మొత్తం డేటాను వెల్లడిరచాల్సిందిగా స్టేట్‌ బ్యాంక్‌ ఆఫ్‌ ఇండియాను కోరుతూ సుప్రీమ్‌ కోర్టు ఇచ్చిన తీర్పు ఫలితంగా దాతల పేర్లు బయటకు వొచ్చాయి కానీ వాస్తవానికి, పథకాన్ని రూపొందించిన వారి ప్రకారం, దాతల పేర్లను మాత్రమే కాకుండా, నిధుల జాడను కూడా బహిరంగ పరచకూడదు.
సుప్రీమ్‌ కోర్టు తీర్పు వొచ్చిన వెంటనే, హోమ్‌ మంత్రి అమిత్‌ షా ఒక ఇంటర్వ్యూలో మాట్లాడుతూ, ఇప్పు డు, ఎలక్టోరల్‌ బాండ్లను తెల్లధనంతో కొనుగోలు చేశారని, కాబట్టి చట్టబద్ధమైన నిధులతో ఎన్నికలు జరుగుతున్నాయని కితాబిచ్చారు. రాజకీయ పార్టీలకు వొచ్చిన మొత్తాలను పోల్చడం ద్వారా అధికార పార్టీకి పెద్ద మొత్తంలో నిధులు రావాడాన్ని ఆయన సమర్థించుకున్నారు. పార్లమెంట్‌లో ఒక్కో ఎంపీకి కొన్ని ప్రతిపక్ష పార్టీల కంటే బీజేపీకి తక్కువ నిధులు అందాయని ఆయన వాదించారు. బాండ్ల వివరాలన్నీ బయటకు వొచ్చాక విపక్షాలకు ముఖం చూపించే పరిస్థితి ఉండదని కూడా హోమ్‌ మంత్రి అన్నారు. ఎవరెవరి నుంచి ఎంత సంపాదించారో ఆయనకు తెలుసన్నది దాని అంతరార్థం. కానీ అది బండ్ల పాలసీ రూపకల్పనకు విరుద్ధంగా ఉంది. ఎస్‌బిఐ మొదట ఈ రికార్డును కలిగి లేదని, రెండు వేర్వేరు విభాగాల్లో ఉన్న డేటాను క్రోడీకరించడానికి మూడు నెలల సమయం పడుతుందని తెలిపింది. 2018లో పథకం రూపకల్పనకు ఇన్‌ఛార్జ్‌గా ఉన్న ఆర్థిక మంత్రిత్వ శాఖలోని కార్యదర్శి ఎస్‌సి గార్గ్‌ కూడా దాతలు, గ్రహీతలతో సరిపోలడం సాధ్యం కాదని చెప్పారు. అయితే ఇప్పుడు ఇది సరికాదని నిరూపించబడిరది. ఏ పార్టీకి ఎవరు ఎంత విరాళం ఇచ్చారో ప్రభుత్వానికి మాత్రమే తెలుస్తుందని విమర్శకులు, ప్రతిపక్ష పార్టీలు మొదటి నుండి భయపడుతున్నాయి. పథకం పారదర్శకంగా లేక పోవడమే కాదు, అధికార పార్టీ అవకతవకలకు తెరతీశారనేది వారి భయాలకు కారణం. ఈ విధంగా దాతలను బెదిరించడం ద్వారా ప్రతిపక్ష పార్టీలకు నిధులు రాకుండా చేయవొచ్చు.
తర్వాత ఏంటి?
క్విడ్‌ ప్రోకోకు, అనేక విరాళాలకు సంబంధించిన సమాచారం బట్టబయలైంది. ఇందుకు మీడియాకు ధన్యవాదాలు..! అధికారిక ఏజెన్సీలు ఇప్పటికి విచారణ ప్రారంభించి ఉండాలి. నష్టాల్లో ఉన్న కంపెనీలు విరాళంగా ఇచ్చిన డబ్బు, లాభం కంటే విరాళం చాలా ఎక్కువగా ఉంటే మనీలాండరింగ్‌ కేసులు పెట్టవొచ్చు. తెలియని కంపెనీల విరాళాలు షెల్‌ కంపెనీల కేసులు నమోదు చేయొచ్చు. ఈ కేసుల్లో విచారణ మరియు ప్రాసిక్యూషన్‌ త్వరగా ప్రారంభించాలి. పాలకవర్గ వ్యవస్థకు వ్యతిరేకంగా నిజాయితీగా పరిశోధనలు చేస్తాయని అధికారిక ఏజెన్సీలను విశ్వసించవొచ్చా అనేది ప్రశ్నార్థకమే. ఇందుకు కోర్టుల పర్యవేక్షణలో స్వతంత్ర కమిటీ అవసరం. హిండెన్‌బర్గ్‌-అదానీ ఎపిసోడ్‌పై కోర్టు నియమించిన కమిటీతో ఇటీవలి అనుభవం చాలా ప్రోత్సాహకరంగా లేనప్పటికీ, ఇందుకు వేరే మార్గం లేదు.
ఒక ఉదాహరణ
స్క్రోల్‌.ఇన్‌, మార్చి 27న, ‘‘వేలం లేకుండానే శాటిలైట్‌ స్పెక్ట్రమ్‌ను యూటెల్‌సాట్‌ వన్‌వెబ్‌, భారతీ ఎంటర్‌ప్రైజెస్‌, ఎలా దక్కించుకుందో వివరంగా తెలియజేసింది. డిసెంబర్‌ 2023లో ప్రభుత్వం కొత్త టెలికమ్యూనికేషన్స్‌ బిల్లును ప్రవేశపెట్టడానికి ముందు, ఆ తర్వాత భారతీ గ్రూప్‌ మొత్తం రూ. 150 కోట్లను అధికార పార్టీకి విరాళంగా అందించిందని డేటా చూపిస్తుంది. బిల్లు హడావుడిగా ఆమోదించబడి క్రిస్మస్‌ సందర్భంగా చట్టంగా మారింది. భారతీ ఎయిర్‌టెల్‌ రూ. 100 కోట్ల విలువైన బాండ్లను కొనుగోలు చేసి పూర్తిగా బీజేపీకి విరాళంగా ఇచ్చింది. నవంబర్‌ 21న వన్‌ వెబ్‌ ఉపగ్రహ స్పెక్ట్రమ్‌ను పొందడానికి అర్హత సాధించడానికి స్పేస్‌ రెగ్యులేటర్‌ నుండి అధికారాన్ని పొందింది. భారతి జనవరి 12, 2024న కొనుగోలు చేసిన మరో రూ. 50 కోట్ల బాండ్లను బీజేపీ క్యాష్‌ చేసుకుంది. డేటా షోలు, భారతీ గ్రూప్‌ కంపెనీలు భారతి ఇన్‌ఫ్రాటెల్‌, భారతి టెలిమీడియా కూడా నిధులు విరాళంగా అందించాయి. అధికార పార్టీకి విరాళాలు ఇస్తున్న అతిపెద్ద నష్టాలను మూటగట్టుకున్న కంపెనీ భారతీ ఎయిర్‌టెల్‌. దాని నష్టం రూ. 76,954.7 కోట్లు, ఇది రూ. 8,250 కోట్ల పన్ను వాపసు పొంది రూ. 198 కోట్లు విరాళంగా ఇచ్చింది, అందులో 99.7 శాతం బీజేపీకి చేరింది.
గత రెండేళ్లుగా దిల్లీ మద్యం కుంభకోణంపై అధికారిక ఏజెన్సీలు విచారణ జరుపుతున్నట్లే, భారతీ ఎయిర్‌టెల్‌ కేసును కూడా ఏజెన్సీలు ఎందుకు కొనసాగింకూడదనేది ప్రశ్న. అదే విధంగా, ఆమ్‌ ఆద్మీ పార్టీ విషయంలో మాదిరిగానే, ఎలెక్టోరోల్‌ బాండ్ల అక్రమాలు నలుపు మరియు తెలుపులో స్పష్టంగా కనిపిస్తుంది కాబట్టి, నిజాన్ని వెలికితీసేందుకు వ్యాపారవేత్తలు మరియు రాజకీయ నాయకులను ఎందుకు అరెస్టు చేయకూడదు. అత్యున్నత న్యాయస్థానం రాజ్యాంగ విరుద్ధమని ప్రకటించిన ఎలక్టోరల్‌ బాండ్లను పారదర్శకత కోసమో, ఎన్నికలకు నిధులు సమకూర్చడం కోసమో తీసుకొచ్చారనే వాదన సరికాదు. మనీ ట్రయల్‌ డేటా ద్వారా వెల్లడి చేయబడినందున అటువంటి కేసులన్నింటినీ చురుకుగా కొనసాగించాల్సిన అవసరం ఎంతైనా ఉంది.
