2025 వైద్య శాస్త్ర నోబెల్ బహుమతి
వైద్య చరిత్రలో అసాధారణమైన మేధోపరమైన మార్పునకు గుర్తింపుగా 2025లో ఫిజియాలజీ లేదా మెడిసిన్లో నోబెల్ బహుమతిని ముగ్గురు శాస్త్రవేత్తలకు ప్రకటించారు. మేరీ ఇ. బ్రంకోవ్, ఫ్రెడ్ రామ్స్డెల్, మరియు షిమోన్ సకాగుచిలకు ఈ అత్యున్నత పురస్కారం లభించింది. నిష్క్రియమైన రోగనిరోధక సహనం (పాసివ్ టాలరెన్స్) నుండి చురుకైన నియంత్రణ వ్యవస్థకు రోగనిరోధక శాస్త్రం (ఇమ్యునాలజీ) ఎలా మారిందో వారి పరిశోధన నిరూపించింది. ఈ ముగ్గురి పరిశోధన రెగ్యులేటరీ టి కణాలు (టి-రెగ్స్) ఉనికిని స్థాపించింది, వీటిని రోగనిరోధక వ్యవస్థ ప్రత్యేకమైన “భద్రతా సిబ్బంది”గా అభివర్ణించవచ్చు. ఇవి శరీరంపైనే జరిగే స్వీయ-దాడిని నిరోధించే కీలకమైన అణు యంత్రాంగాన్ని నిర్వచిస్తాయి.
శాంతి పరిరక్షకుల ఆవిష్కరణ –మానవాళికి ప్రధాన ప్రయోజనం:
నోబెల్ కమిటీ చైర్ ఓల్లె కాంపె వ్యాఖ్యానిస్తూ, ఈ ఆవిష్కరణ “రోగనిరోధక వ్యవస్థ ఎలా పనిచేస్తుంది, మనమందరం తీవ్రమైన ఆటో ఇమ్యూన్ వ్యాధులను ఎందుకు అభివృద్ధి చేయము అనే దానిపై మన అవగాహనకు నిర్ణయాత్మకంగా ఉంది” అని స్పష్టం చేశారు. ఈ పరిశోధన మానవ ఆరోగ్యానికి ప్రధానంగా రెండు రంగాలలో విప్లవాత్మక ప్రయోజనాలను అందిస్తుంది.
1. ఆటో ఇమ్యూన్ వ్యాధులకు శాశ్వత పరిష్కారం: టి-రెగ్ జీవశాస్త్రంపై చేసిన ఈ ప్రాథమిక పని, రోగనిరోధక సమతుల్యతను పునరుద్ధరించడానికి ఉద్దేశించిన టి-రెగ్ కణ చికిత్సల (అడాప్టివ్ రెగ్యులేటరీ టి సెల్ థెరపీ – ఎసిటి) అనే కొత్త చికిత్సల తరగతికి పునాది వేసింది. ఈ చికిత్సలు ఇప్పటికే అవయవ మార్పిడి, తీవ్రమైన ఆటో ఇమ్యూనిటీ, మరియు ఆంకాలజీలో కీలకమైన క్లినికల్ ట్రయల్స్లో వేగంగా పురోగమిస్తున్నాయి. దశాబ్దాలుగా, రోగనిరోధక వ్యవస్థ ప్రతిచర్యకు గురయ్యే టి కణాలను తొలగించడం ద్వారా (కేంద్ర సహనం)స్వీయ సహనాన్ని సాధిస్తుందని భావించారు. అయితే, ఆటో ఇమ్యూన్ వ్యాధుల ఉనికి, థైమస్ నుండి తప్పించుకునే టి కణాలను నియంత్రించడానికి పెరిఫెరల్ ప్రాంతంలో చురుకైన నియంత్రణ యంత్రాంగం అవసరాన్ని సూచించింది.
సకాగుచి సిద్ధాంతం: 1995లో షిమోన్ సకాగుచి కొత్తగా కొన్ని ’టి’ కణాల సమూహాన్ని కనుగొన్నారు. ఇవి ఆటో ఇమ్యూన్ వ్యాధుల నుండి శరీరాన్ని చురుకుగా రక్షించే సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉంటాయని నిరూపించడం ద్వారా “చురుకైన అణచివేత” అనే భావనను పరిచయం చేశారు.
ఎఫ్ఓఎక్స్పి3 మాస్టర్ స్విచ్: మేరీ ఇ. బ్రంకోవ్, ఫ్రెడ్ రామ్స్డెల్ 2001లో స్కర్ఫీ ఎలుకలలో తీవ్రమైన ఆటో ఇమ్యూన్ వ్యాధికి ఫాక్స్పి3 (ఫాక్స్పి3) జన్యువులో మ్యుటేషన్ కారణమని గుర్తించారు. అంతేకాక, మానవులలో ఇదే జన్యువులో లోపాలు ఐపిఈఎక్స్ (ఐపిఈఎక్స్ – ఎక్స్-లింక్డ్ సిండ్రోమ్) అనే ప్రాణాంతక ఆటో ఇమ్యూన్ రుగ్మతకు కారణమవుతాయని వారు నిరూపించారు. 2003లో, సకాగుచి ఈ ఎఫ్ఓఎక్స్పి3 జన్యువు టి-రెగ్ కణాల అభివృద్ధి, పనితీరును నియంత్రించే మాస్టర్ రెగ్యులేటర్ ట్రాన్స్క్రిప్షన్ ఫ్యాక్టర్ అని రుజువు చేశారు.
చికిత్సలో విప్లవం:
టి-రెగ్ చికిత్సలు ప్రస్తుతం టైప్ 1 డయాబెటిస్, సిస్టమిక్ లూపస్ ఎరిథెమాటోసస్ (ఎస్ఎల్ఈ), మల్టిపుల్ స్క్లెరోసిస్ (ఎంఎస్) ఇన్ఫ్లమేటరీ బోవెల్ డిసీజ్ (ఐబిడి) వంటి ఆటో ఇమ్యూన్ వ్యాధులకు క్లినికల్ పరిశోధనలో చురుకుగా ఉన్నాయి. అవయవ మార్పిడి తిరస్కరణ (గ్రాఫ్ట్ రిజెక్షన్), జివిహెచ్డి (గ్రాఫ్ట్-వర్సెస్-హోస్ట్ వ్యాధి) ని నివారించడానికి కూడా టి-రెగ్ థెరపీని పరిశోధిస్తున్నారు.
2. క్యాన్సర్ చికిత్సలో నిరోధకతను తొలగించడం:
టి-రెగ్ ఆవిష్కరణ యొక్క క్లినికల్ అనువర్తనం ద్వంద్వంగా ఉంటుంది. ఆటో ఇమ్యూనిటీలో ఇవి శాంతిని నెలకొల్పడానికి సహాయపడతాయి, కానీ ఆంకాలజీలో ఇవి క్యాన్సర్ కణాల అస్తిత్వానికి ప్రధాన అడ్డంకిగా మారతాయి.
కణితి రక్షణ: కణితి సూక్ష్మ వాతావరణంలో (టిఎంఈ), టి-రెగ్స్ చురుకుగా పెరిఫెరల్ సహనాన్ని ప్రోత్సహిస్తాయి, దీనివల్ల కణితి కణాలు రోగనిరోధక వ్యవస్థ నుండి తప్పించుకుంటాయి. ఇవి ఐఎల్-10, టిజిఎఫ్-\బీటా వంటి రోగనిరోధక శక్తిని అణచివేసే సైటోకిన్లను విడుదల చేయడం ద్వారా యాంటీ-ట్యూమర్ రోగనిరోధక శక్తిని అణచివేస్తాయి.
వ్యూహాత్మక లక్ష్యం:
టి-రెగ్ లను ఎంపిక చేసి క్షీణింపజేయడం లేదా వాటి పనితీరును అణచివేయడం ఆంకాలజీలో ప్రధాన వ్యూహంగా మారింది. దీనివల్ల రోగనిరోధక శక్తి విడుదల చేయబడి ఇప్పటికే ఉన్న క్యాన్సర్ చికిత్సల ప్రభావాన్ని పెంచుతుంది.
తదుపరి తరం సవాళ్లు: ఇంజనీరింగ్, తయారీ ఈ నోబెల్ బహుమతి గెలిచిన పరిశోధన చికిత్సలకు జీవసంబంధమైన బ్లూప్రింట్ను అందించినప్పటికీ, ఇంజనీరింగ్ తయారీ సవాళ్లను అధిగమించడం కీలకం.
లక్షిత చికిత్సలు: ప్రస్తుతం వాడుకలో ఉన్న పాలీక్లోనల్ టి-రెగ్స్ నుండి ఇంజనీరింగ్ చేయబడిన, యాంటిజెన్-నిర్దిష్ట టి-రెగ్స్ (కార్-టి-రెగ్స్) వైపు మారడం వ్యూహాత్మక లక్ష్యం. యాంటిజెన్-నిర్దిష్ట టి-రెగ్స్ చాలా తక్కువ మోతాదులో, ఖచ్చితమైన మంట ప్రాంతంలో మాత్రమే పనిచేయడం ద్వారా దైహిక రోగనిరోధక శక్తిని అణచివేసే ప్రమాదాన్ని తగ్గిస్తుంది.
ఉత్పత్తి ఆటోమేషన్: టి-రెగ్ ఎసిటి వాణిజ్య విజయం తయారీ సామర్థ్యంపై ఆధారపడి ఉంటుంది. పరిశ్రమ పోకడలు ఆటోమేషన్ వైపు, బయోప్రాసెసింగ్లో ఆర్టిఫిషియల్ ఇంటెలిజెన్స్, ఏకీకరణ వైపు దృష్టి సారిస్తున్నాయి. ఈ సాంకేతికతలు ఖచ్చితమైన కణ చికిత్సల విస్తరణకు అవసరం.
మార్కెట్ ప్రాధాన్యతల్లో మార్పు: ప్రారంభ టి-రెగ్ ఎసిటి ట్రయల్స్లో నివేదించబడిన “అద్భుతమైన భద్రతా ప్రొఫైల్” కారణంగా, బయోఫార్మా కంపెనీలు చారిత్రక ఇమ్యునో-ఆంకాలజీ దృష్టి నుండి ఆటో ఇమ్యూన్ వ్యాధుల వైపు తమ పెట్టుబడి ప్రాధాన్యతలను మారుస్తున్నాయి.
మానవ శ్రేయస్సు దిశగా
టి-రెగ్స్ ఆవిష్కరణ, ఎఫ్ఓఎక్స్పి3 మాస్టర్ స్విచ్ గుర్తింపు రోగనిరోధక వ్యవస్థ నిగ్రహం అణు పునాదిని అందిస్తుంది. ఈ పని మానవ ఆరోగ్యం,శ్రేయస్సును నాటకీయంగా మెరుగుపరచడానికి పరివర్తన సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉంది.
దీర్ఘకాలిక దృష్టి: టి-రెగ్ స్థిరత్వం ప్లాస్టిసిటీ శరీరంలో (ఇన్ వివో) ఎలా నిర్వహించబడుతుందనే సమస్యకు పరిష్కారం కనుగొనడం కీలకమైన పరిశోధన లక్ష్యం. టి-రెగ్స్ విస్తృత పాత్రను మంట, కణజాల మరమ్మత్తులో గుర్తించడం వలన, కణజాల పునరుత్పత్తి మరియు నాడీ సంబంధిత రుగ్మతలు వంటి రోగనిరోధక రహిత అనువర్తనాల కోసం వాటి చికిత్సా ఉపయోగం కోసం ఆశాజనక మార్గాలు తెరుచుకుంటాయి. ఈ అత్యున్నత గుర్తింపు టి-రెగ్ జీవశాస్త్రం యొక్క క్లినికల్ మార్గాన్ని మరింత వేగవంతం చేస్తుంది.
డి జె మోహన రావు
8247045230





