మ‌రోసారి క‌ల‌ల ప్ర‌పంచంలోకి ఏ.పి. ప్ర‌జ‌లు!!

 “కొంచెం అసూయ అనేది పప్పులో చిటికెడు కారం లాంటిది, ఎక్కువైతే కడుపు మంట పుట్టిస్తుంది, కానీ సరిపడినంత అయితే వంటకాన్ని రుచికరంగా మారుస్తుంది.” పై సామెత ప్రకారం, అసూయ మనల్ని మరింత కష్టపడి పని చేసేలా, కొత్తదనం కోసం ప్రయత్నించేలా మరియు కొన్నిసార్లు మనల్ని చూసి మనం నవ్వుకునేలా చేస్తుంది. 1980లలో డిటర్జెంట్ కంపెనీల మధ్య జరిగిన ప్రచార యుద్ధాలను గుర్తు చేసుకోండి: “ఆమె చీర నా చీర కంటే తెల్లగా ఎలా ఉంది?” (వీల్ డిటర్జెంట్ ప్రకటన). ఈ ప్రకటన మహిళల మధ్య ఉండే స్వల్పమైన అసూయను, సామాజిక పోటీని హాస్యభరితంగా చూపించింది.

అదేవిధంగా, గూగుల్ ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోని విశాఖపట్నంలో 15 బిలియన్ డాలర్ల ఏఐ హబ్ పెట్టుబడిని ప్రకటించిన తర్వాత, ఏపీ, కర్ణాటక రాష్ట్రాల మధ్య ఒక రకమైన అసూయతో కూడిన రాజకీయ పోటీ మొదలైంది. రెండు రాష్ట్రాల ప్రభుత్వాల మధ్య మాటల యుద్ధం తీవ్రతరంగా మారిపోయింది. 1980ల నాటి డిటర్జెంట్ కంపెనీల ప్రకటనల పోటీని గుర్తుకు తెచ్చే ఈ “మాటల యుద్ధం”, భారీ టెక్ పెట్టుబడులను ఆకర్షించే విషయంలో ఈ రెండు పొరుగు రాష్ట్రాల మధ్య నెలకొన్న తీవ్రమైన పోటీని సూచిస్తోంది. ఈ వివాదం, ఆర్థిక వివేకం, ఆర్థిక వ్యూహం, మరియు భారీ స్థాయి, ఉన్నత సాంకేతిక ప్రాజెక్టుల వల్ల కలిగే వాస్తవ ప్రయోజనాలపై గణనీయమైన ప్రశ్నలను లేవనెత్తింది.

ప్రధాన టెక్ పెట్టుబడులను ఆకర్షించడానికి రెండు రాష్ట్రాల మధ్య జరుగుతున్న ఒక పెద్ద, నిరంతర పోటీలో భాగంగా వివాదాన్ని చూడవచ్చు. కర్ణాటక ఐటీ మంత్రి ఆంధ్రప్రదేశ్ గూగుల్‌కు అందించిన ఆర్థిక ప్రోత్సాహకాలను విమర్శించి, ఈ ఒప్పందాన్ని “ఆర్థిక విపత్తు”గా అభివర్ణించడంతో ఈ వివాదం మొదలైంది. ఆంధ్ర ప్రభుత్వం ₹22,000 కోట్ల ప్రోత్సాహక ప్యాకేజీ వివరాలను దాచిపెడుతోందని ఆయన ఆరోపించారు. ఇందులో పూర్తి రాష్ట్ర జీఎస్టీ తిరిగి చెల్లింపు, రాయితీతో కూడిన భూమి, నీరు, విద్యుత్ వంటివి వాటిని ఉదేశపూర్వకంగానే దాచిపెట్టినట్లు తెలుస్తోంది. దీనిపై ఆంధ్రప్రదేశ్ ఐటీ మంత్రి సోషల్ మీడియా ద్వారా తీవ్రంగా స్పందించారు. ఈ పెట్టుబడి పొరుగు రాష్ట్రానికి “కారం”గా తగిలిందని, రాజకీయ వాగ్వాదాన్ని మరింత తీవ్రం చేసిందని ఆయన పేర్కొన్నారు. రాజకీయ ఆరోపణలకు మించి, ఈ చర్చ అనేక విధానపరమైన ఆందోళనలను వెలుగులోకి తెచ్చింది.

గూగుల్‌తో కుదిరిన అవగాహన ఒప్పందం ఒక రాజకీయ విజయంగా, చంద్రబాబు నాయుడు కార్పొరేట్ అనుకూల విధానాలను సుస్పష్టం చేసినప్పటికీ, భారీ ఆర్థిక ప్రోత్సాహకాల వినియోగంపై ఒక విమర్శనాత్మక చర్చకు తెర లేపింద‌ని వాదించడం స‌హేతుకమే. ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్ర విభజన తర్వాత ఆర్థిక ప్రభావం నుంచి కోలుకుంటున్న తరుణంలో, కేంద్ర గ్రాంట్లు, రుణాల మీద ఎక్కువగా ఆధారపడిన రాష్ట్రం ఇంత ఉదారమైన ప్యాకేజీని ఇవ్వడం సరైనదేనా అని విమర్శకులు ప్రశ్నిస్తున్నారు. ఇది విద్య, ఆరోగ్యం, మౌలిక సదుపాయాలు వంటి ముఖ్యమైన ప్రజా సేవల నుంచి నిధులను మళ్లించే అవకాశం ఉందని వారు అభిప్రాయపడుతున్నారు.

అంతేకాకుండా, ఏఐ సాంకేతికత స్వభావం, ముఖ్యంగా ఉద్యోగ కల్పన విషయంలో, వాగ్దానం చేసిన ఆర్థిక ప్రయోజనాల గురించి ప్రశ్నలను లేవనెత్తుతోంది. ఏఐ డేటా సెంటర్లు పెట్టుబడి-కేంద్రీకృతమైనవి, శ్రమ-కేంద్రీకృతమైనవి కాదని చెప్పడానికి రాకెట్ సైన్స్ అవసరం లేదు. ఏఐ డేటా సెంటర్  ప్రధాన ఉద్దేశ్యం మానవ శ్రమను విస్తరించడం కాకుండా, తగ్గించడం అన్నది జగమెరిగిన సత్యం. ప్రారంభంలో వాగ్దానం చేసిన లక్ష ఉద్యోగాలు, ప్రో-టీడీపీ మీడియా ద్వారా అంతకు ముందు నివేదించబడిన 200 అనే చిన్న సంఖ్యతో పోలిస్తే, ఇటువంటి ఆటోమేటెడ్ సౌకర్యాల ద్వారా సాధారణంగా సృష్టించబడే ఉద్యోగాల కల్పన అన్నది ఎండమావి అని అనుకోవడం లో ఏ మాత్రం తప్పులేదు .

కంపెనీలు ఒక ప్రాంతాన్ని ఎంచుకోవడానికి ఆర్థిక ప్రోత్సాహకాలు మాత్రమే ప్రధాన అంశం కాదని పరిశోధనలు సూచిస్తున్నాయి. వారి పెట్టుబడి, మార్కెట్ పరిమాణం, రాజకీయ, ఆర్థిక స్థిరత్వం, బలమైన మౌలిక సదుపాయాలు, నైపుణ్యం కలిగిన మానవ వనరులు వంటి అంశాలు పై ఎక్కువ ప్రాధాన్యతను కలిగి ఉంటాయి. ఫలితంగా, పెట్టుబడి పెట్టాలనుకున్న పెట్టుబడిదారులకు ప్రోత్సాహకాలు అనుకోకుండా లభించిన లాభాలుగా మారతాయి, ప్రజలకు మాత్రం కేవలం భ్రమ కల్పించే ప్రయోజనాలుగానే మిగిలిపోతాయి. ఆంధ్రప్రదేశ్-గూగుల్ ఒప్పందంలో ప్రోత్సాహకాల చుట్టూ ఉన్న అస్పష్టత కూడా ఆందోళన కలిగించే అంశం.

ఇలాంటి ఒప్పందాలలో పారదర్శకత లేకపోవడం వల్ల అవినీతికి ఆస్కారం ఏర్పడుతుంది. ప్రయోజనాలు ఖర్చులకు అనుగుణంగా ఉన్నాయో లేదో ప్రజలు తెలుసుకోవడం కష్టమవుతుంది. ఒకవైపు టెక్ పెట్టుబడుల కోసం తీవ్రంగా పోటీ పడుతున్నప్పటికీ, ఆంధ్రప్రదేశ్ ముఖ్యమంత్రి కుటుంబానికి చెందిన హెరిటేజ్ ఫుడ్స్ కంపెనీ ప్రధాన కార్యాలయం ఆంధ్రప్రదేశ్ వెలుపల ఉంది. ఇది ప్రభుత్వ నిబద్ధత, మరియు టెక్ పెట్టుబడి వల్ల స్థానిక నివాసితులకు కలిగే నిజమైన ప్రయోజనాల గురించి ప్రశ్నలను లేవనెత్తడమే కాక, ఆంధ్ర ఐటీ మంత్రి ఈ ఒప్పందం పై కర్ణాటక ప్రభుత్వం తో చేస్తున్న రాజకీయా వాగ్యుద్ధం లో వైరుధ్యాన్ని తేటతెల్లం చేస్తోంది.

చివరిగా, గూగుల్ ఏఐ హబ్ ఒక రాజకీయ సాధనంగా ఉపయోగపడినప్పటికీ, ఈ “కారం”తో కూడిన పోటీ ఆంధ్రప్రదేశ్‌కు నిజమైన, విస్తృత ఆర్థిక లాభాలను తెస్తుందా అనేది అస్పష్టంగా, ఒక సమాధానం లేని ప్రశ్నగా మిగిలిపోతుందేమో అన్న సందేహంగా ఉన్నది అనుకోవటంలో ఆశ్చర్య పోవలసిన అవసరం లేదు. భారీ ఖర్చులు, నష్టాలు, మరియు తక్కువ ఉద్యోగ కల్పనపై పూర్తి పారదర్శకత లేకుండా, హై-ప్రొఫైల్ కార్పొరేట్ భాగస్వామ్యాలపై దృష్టి పెట్టడం, రాష్ట్ర దీర్ఘకాలిక ఆర్థిక శ్రేయస్సు గురించి సరైన ఆందోళనలను లేవనెత్తుతున్న‌ది.

అయితే, పదేళ్ల క్రితం కియా మోటార్స్ పెట్టుబడి వల్ల రాష్ట్రానికి ఎంతవరకు ప్రయోజనం కలిగిందో అని ఇంకా సందేహంలో ఉన్న ఆంధ్ర ప్రజలు, చంద్రబాబు నాయుడు ఆశావహమైన సీఈఓ తరహా విధానంతో మరోసారి కలల ప్రపంచంలో రెక్కల కొయ్య గుర్రం పై తేలిపోవడానికి సిద్ధం చేయబడుతున్నారు. చివరగా, ఒకవైపు, స్వదేశీ లేదా ఆత్మ నిర్భరత విధానాన్ని, ముఖ్యంగా సాంకేతిక రంగంలో, కేంద్ర ప్రభుత్వం సమర్ధిస్తూ మరియు డేటా సార్వభౌమాధికారం, జాతీయ భద్రతపై ఉన్న ఆందోళనలను పేర్కొంటూ, పౌరులను దేశీయ సాంకేతిక వేదికలను ఉపయోగించమని పిలుపునిచ్చింది. అటువంటి సమయంలో, ప్రముఖ విదేశీ సాంకేతిక సంస్థ అయిన గూగుల్ నుండి గణనీయమైన పెట్టుబడిని బహిరంగంగా వేడుకగా జరుపుకోవడం, దానిపై ప్రచారం చేయడం కూటమి ప్రభుత్వం  విధానపరమైన వైరుధ్యాన్ని (పాలసీ పారడాక్స్) ఎత్తి చూపుతోంది.
-శామ్ సుందర్