ఆఫ్ఘనిస్తాన్లో 2021లో అధికారాన్ని చేజిక్కించుకున్న తాలిబాన్ (ఇస్లామిక్ ఎమిరేట్ ఆఫ్ ఆఫ్ఘనిస్తాన్) తో భారతదేశం నిర్వహించే సంబంధాలు, ముఖ్యంగా ఉన్నత స్థాయి ప్రతినిధులను ఆహ్వానించడం లేదా వారితో చర్చలు జరపడం అనేది అంతర్జాతీయ సంబంధాల రంగంలో, దేశీయ రాజకీయాల్లో సంక్లిష్టమైన, తీవ్ర విమర్శలకు దారితీసే అంశం. భారతదేశం తాలిబాన్ను అధికారికంగా గుర్తించనప్పటికీ, దౌత్యపరమైన లేదా పరిపాలనాపరమైన చర్చలు కొనసాగించడం అనేది భౌగోళిక రాజకీయ అనివార్యత, నైతిక విలువలు, జాతీయ భద్రతా ప్రయోజనాల మధ్య చిక్కుకున్న ఒక దౌత్యపరమైన పిల్లి-ఎలుక ఆటగా పేర్కొనవొచ్చు.
రాజకీయ వైఖరిలో వైరుధ్యం: బీజేపీపై విమర్శ
ప్రస్తుత అధికార పక్షమైన భారతీయ జనతా పార్టీ (బీజేపీ) నేతృత్వంలోని ప్రభుత్వం ఈ విధానాన్ని అవలంబించడంపై విమర్శనాత్మక విశ్లేషణలో ప్రధానంగా ఒక అంశం ఉద్భవిస్తుంది: అదే నిలకడ లేని విధానం . గతంలో, బీజేపీ, దాని సిద్ధాంతపరమైన మద్దతుదారులు తాలిబాన్ను ఒక ఉగ్రవాద సంస్థగా, భారతదేశ జాతీయ ప్రయోజనాలు, భద్రతకు తీవ్ర ముప్పుగా పరిగణించారు. తాలిబాన్-పాకిస్థాన్ సంబంధాలను ఎత్తి చూపుతూ, బీజేపీ నాయకులు తాలిబాన్ చర్యలను తీవ్రంగా ఖండించారు. అయితే, 2021 తర్వాత, తాలిబాన్ ఆఫ్ఘనిస్తాన్లో అధికారం చేపట్టిన వాస్తవికతను అంగీకరిస్తూ, భారతదేశం కాబూల్లోని తన దౌత్య కార్యాలయాన్ని తిరిగి తెరిచి,తాలిబాన్ ప్రతినిధులతో, ముఖ్యంగా వారి విదేశాంగ మంత్రి అమీర్ ఖాన్ ముత్తాఖీ వంటి ఉన్నత స్థాయి నాయకులతో చర్చలు జరపడం ద్వారా విధానంలో స్పష్టమైన మార్పు చూపింది.
“ఉగ్రవాదంతో చర్చలు జరపకూడదు” అనే తన చారిత్రక వైఖరిని, నైతిక నిబంధనలను బీజేపీ విస్మరించిందనడానికి ఇది సంకేతం. కేవలం భౌగోళిక రాజకీయ ప్రయోజనాల కోసం, ముఖ్యంగా చైనా, పాకిస్తాన్లను దృష్టిలో ఉంచుకుని, తన నైతిక విలువలకు తిలోదకాలిచ్చిందని ప్రతిపక్షాలు ఆరోపిస్తున్నాయి. ఇది “విలువలతో కూడిన విదేశాంగ విధానం” అనే నినాదానికి విరుద్ధంగా ఉందని విమర్శిస్తున్నారు. దేశీయంగా మితవాద జాతీయవాదాన్ని ప్రచారం చేస్తూ, ఉగ్రవాద వ్యతిరేకతపై కఠిన వైఖరిని ప్రదర్శించే పార్టీ, అంతర్జాతీయంగా అదే ఉగ్రవాద చరిత్ర ఉన్న సంస్థతో సంభాషించడం ద్వంద్వ ప్రమాణాలకు నిదర్శనం. ఒకప్పుడు “ఖండించిన తాలిబాన్ను ఇప్పుడు అక్కున చేర్చుకోవడం” అనేది రాజకీయ అవకాశవాదం తప్ప మరొకటి కాదు. తాలిబాన్ ప్రతినిధులకు భారతదేశం గౌరవ వందనం ఇవ్వడం ఇవ్వడం పై తీవ్రమైన విమర్శలు, ముఖ్యంగా దేశీయంగా, అంతర్జాతీయ వేదికలపై నైతిక, ప్రజాస్వామ్య విలువలకు సంబంధించినవి.
